सणासुदीचा हंगाम सुरू असून दिवाळीला अवघे काही दिवस उरले आहेत. आजकाल अनेकजण ऑनलाईन खरेदीला प्राधान्य देतात. ई-कॉमर्सने भारतातील खरेदीचे वातावरण पूर्णपणे बदलले आहे. किराणा सामानापासून ते कपडे आणि इलेक्ट्रॉनिक्सपर्यंत, लोक सर्व काही ऑनलाइन खरेदी करतात. ऑनलाइन खरेदी जलद आणि सोयीस्कर असताना, यामुळे तुम्हाला फसवणूक होण्याचा धोकाही असतो. त्यामुळे ऑनलाइन शॉपिंग करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत.
सर्वप्रथम तुम्ही सर्व पोर्टलवर एकच पासवर्ड वापरत नसल्याचे सुनिश्चित करा. तुमचा पासवर्ड क्लिष्ट ठेवा आणि तुमच्या वैयक्तिक तपशीलाशी काहीही संबंध नसावा. तुम्ही ऑनलाइन खरेदीसाठी डेबिट किंवा क्रेडिट कार्ड वापरत असल्यास, दर तीन महिन्यांनी तुमचा पिन क्रमांक बदला. डिजिटल वॉलेटसाठीही तेच वापरावे. याशिवाय वेगवेगळे यूजर आयडी वापरा. यामुळे डेटा चोरी आणि फसवणूक होण्याची शक्यता कमी होते. युनिक यूजर आयडी तयार करण्यासाठी, पोर्टलच्या नावाचा वापर करा.
ऑनलाईन खरेदी ही शक्यतो विश्वासार्ह संकेतस्थळांवरुन करा. मोठी संकेतस्थळे उत्तम सुरक्षा प्रणाली पुरवतात. सामान्यत: केवळ व्हेरिफाईड विक्रेत्यांशी व्यवहार करतात. ऑनलाईन फसवणुकीच्या प्रकारात गुन्हेगार तुमच्या इनबॉक्समध्ये एखादी लिंक पाठवून तुम्हाला आमिष दाखवतात. याला फिशिंग म्हणतात. लिंक तुम्हाला एका बनावट वेबसाइटवर घेऊन जाईल ज्याचे डिझाइन सामान्य शॉपिंग पोर्टलसारखे आहे. त्यामुळे ई-मेलवर आलेल्या हायपरलिंकवर क्लिक करणे टाळा.
कोणत्याही ई-कॉमर्स रिटेल विक्रेत्याकडे सुरक्षित सर्व्हरवर चांगली एनक्रिप्टेड वेब प्रेझन्स असते. अ‍ॅड्रेस बारवरील सुरक्षित चिन्ह पहा, जे URL च्या आधी आहे. याद्वारे तुम्ही हे जाणून घेऊ शकता की वेबसाइट व्यवहारांसाठी सुरक्षित आहे. अॅप्स डाउनलोड करतानाही, ते Google Play Store किंवा App Store वरून पडताळले असल्याची खात्री करा.
बँकांमध्ये अधिक चांगली सुरक्षा वैशिष्ट्ये आहेत. मोठ्या बँकांचे मोबाइल अॅप्स सुरक्षा वैशिष्ट्यांसह येतात जे सतत अपग्रेड केले जातात. त्यांच्या क्रेडिट आणि डेबिट कार्डमध्येही चांगली सुरक्षा वैशिष्ट्ये आहेत. त्यामुळे पेमेंटसाठी या कार्डांचा वापर करावा. तुमच्या लॅपटॉप किंवा कॉम्प्युटरसोबत तुमच्या स्मार्टफोनलाही अँटी-व्हायरसी गरज असते. स्मार्टफोनवरून खरेदीचे प्रमाण वाढल्याने फसवणूक होण्याची शक्यताही वाढली आहे. गुन्हेगार तुमचे सिम, खाते, क्रेडिट किंवा डेबिट कार्ड तपशील क्लोन करु शकतात.